Na samym wstępie należy przytoczyć przepis art. 59 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego [dalej jako: „KRO”] ma zastosowanie tylko do nazwisk, których zmiana nastąpiła w wyniku zawarcia związku małżeńskiego. Istotne również, iż orzeczenie rozwodu nie powoduje automatycznego powrotu do nazwiska, które noszono przed zawarciem małżeństwa.
Kiedy możemy zmienić nazwisko po rozwodzie?
Art. 59 KRO stanowi, iż: „W ciągu trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek rozwiedziony, który wskutek zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może przez oświadczenie złożone przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem powrócić do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa.”
Wskazać należy, że osobą, która w wyniku zawarcia związku małżeńskiego zmieniła swoje dotychczasowe nazwisko może złożyć stosowne oświadczenie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem.
Jak zmienić nazwisko po rozwodzie?
Należy pamiętać, iż oświadczenie, o którym mowa w art. 59 KRiO należy założyć osobiście. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z dn. 21 marca 1996 r. (sygn. akt III ARN 78/95). cyt. „Oświadczenie małżonka rozwiedzionego o powrocie do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa musi być złożone osobiście przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego (art. 59 KRO).”
Z powyższego wynika jasno, że nie można przedmiotowego oświadczenia złożyć przez pełnomocnika.
Domaganie się zmiany nazwiska przez byłego małżonka.
Co więcej małżonek, którego drugi z małżonków przejął nazwisko w wyniku zawarcia związku małżeńskiego nie może domagać się aby ten po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego złożył oświadczenia a w konsekwencji zmienił nazwisko.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dn. 2 lutego 1978 r. (sygn. akt: IV CZ 11/78) „Były mąż nie może domagać się odebrania swojej byłej żonie prawa do nazwiska nabytego przez małżeństwo, jako że KRO takiej możliwości nie przewiduje”.
W jakim czasie po rozwodzie mogę zmienić nazwisko?
Ponadto wskazać należy, że na złożenie oświadczenia o którym mowa w art. 59 KRO rozwiedziony małżonek ma 3 miesiące. Termin ten biegnie od dnia uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Co więcej ma on charakter terminu zawitego. Nie może zostać zatem ani przedłużony ani przywrócony.
Przytoczony powyżej przepis art. 59 KRO nie wyklucza wystąpienia o zmianę nazwiska w trybie administracyjnym. Zaznaczyć należy jednak, że przesłanką takiego wniosku muszą być „ważne powody”. Uzasadniając przedmiotowy wniosek rozwiedziony małżonek może zatem wykazywać, iż w ustawowym terminie 3 miesięcy nie mógł złożyć przedmiotowego oświadczenia.
Podstawa prawna:
– ustawa z dn. 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (DZ. U. z 2020 r., poz. 1359)
– ustawa z dn. 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (DZ. U. 2020 r., póz. 707).
